woensdag 10 augustus 2016

Zwarte mensen kunnen niet racistisch zijn.
Over reverse racism en intersectionaliteit.


We merken dat dit moeilijk uit te leggen is en het vaak meteen ergernis of woede oproept bij witte mensen. Zwarte mensen zouden volgens veel mensen ook racistisch kunnen zijn. Maar we doen weer een poging en hopen dat witte lezers hun ergernis even opzij kunnen zetten. We zouden het waarderen als lezers de tekst tot aan het eind lezen en het filmpje bekijken en dan pas reageren.

Het machtsverschil tussen witte en zwarte mensen

Wij leven met zijn allen in een wereld waarin witte mensen domineren, waarin witte mensen de macht hebben. Dat is ooit begonnen in de koloniale tijd. De tijd waarin o.a. Nederland koloniën had en zwarte mensen als handelswaar beschouwd werden en werden onderdrukt en misbruikt. De slavernijtijd. Nederland werd daar rijk van. Het "witte ras" werd als hoger en beter beschouwd dan andere "rassen". Eigenlijk is er maar één ras, de mens, maar in de praktijk wordt en werd onderscheid gemaakt. Destijds heel extreem.
Witte mensen behoren tot de bevoorrechte groep. Mensen van kleur niet. Witte mensen hadden veel meer macht. Dat is nu nog het geval. Niet meteen stuiteren, ook heel veel witte mensen hebben nauwelijks macht. Dat wordt niet ontkent en is ook problematisch. Bv.mensen met een ziekte, mensen die werkloos zijn, etc. Maar zwarte mensen met een ziekte, of die werkloos zijn, hebben nog minder macht.

Het verschil tussen discriminatie en racisme

De slavernijtijd ofwel de TAS (Trans-atlantische slavernij) was een eeuwenlange periode waarvan de gevolgen nog steeds merkbaar zijn, want nog steeds worden mensen van kleur op allerlei terreinen onderdrukt of benadeeld. Negatieve opmerkingen, negatief gedrag, naar mensen van kleur toe hebben daarom een grotere impact dan negatieve opmerkingen en gedrag naar witte mensen toe. Als witte mensen worden uitgescholden voor ‘Kaaskop’ e.d. is dat hoogstens vervelend. Dat is discriminatie maar het heeft verder geen invloed op hun leven. Als zwarte mensen worden uitgescholden voor ‘aap’ of ‘n...r’, dan heeft dit een veel zwaardere lading en roept associaties op met de TAS en dus met het eeuwenlange systeem van onderdrukking en met hun huidige omstandigheden waarin nog steeds sprake is van benadeling. Bv. Als witte mensen geen baan vinden is dat op grond van een tekort aan banen, of gewoon omdat ze de juiste kwaliteiten niet hebben. Als zwarte mensen geen baan krijgen kan dat om dezelfde redenen zijn, maar vaak krijgen zij geen baan op grond van hun huidskleur en is dat de belangrijkste reden. Het laatste is onomstotelijk aangetoond en daar kan geen discussie over zijn.
Voor witte mensen levert hun witte huidskleur geen oneerlijke behandeling op in elk aspect van hun leven, en al helemaal niet elke dag van hun leven. Voor zwarte mensen is dat wél het geval.

Privileges. Je wordt ermee geboren. Intersectionaliteit.

Witte mensen kunnen dus gediscrimineerd worden, maar kunnen niet racistisch bejegend worden. Discriminatie is ook vreselijk, maar is iets heel anders omdat daarbij veel minder sprake is van macht en onderdrukking. Hoe dan ook zijn witte mensen de bevoorrechte groep en hebben zij privileges (voordelen, voorkeursbehandeling) en macht die mensen van kleur meestal niet hebben. Er is sprake van ongelijke behandeling en van een ongelijke situatie. Dat is geen verwijt, maar wel de huidige werkelijkheid. Je wordt geboren met privileges, of met minder privileges, of met nauwelijks privileges. Niemand heeft daar schuld aan. Het is geen verwijt.

Witte mensen kunnen dan wel gediscrimineerd worden, maar zwarte mensen worden daar bovenop, racistisch behandeld. Dat komt neer op dubbele discriminatie en driedubbel in het geval van zwarte vrouwen omdat het racisme gepaard gaat met seksisme. Homoseksuele zwarte mannen hebben het in dat opzicht ook moeilijker dan heteroseksuele zwarte mannen. En lesbische zwarte vrouwen nog moeilijker. Om de zwarte transgender vrouwen/mannen maar niet te vergeten. Dat wordt intersectionaliteit genoemd; verschillende vormen van discriminatie tegelijkertijd. Omdat het discrimineren gebeurt op grond van de huidskleur is het racisme.
Het is zoals het is, het is zo gegroeid, maar als we inzien dat het zo is, als we het erkennen, kunnen we er samen iets aan doen.

Kortom:

• Racisme is dat je bewust of onbewust onderscheid maakt en onderdrukt op grond van huidskleur.

• Racisme is dat je mensen op grond van hun huidskleur bewust of onbewust als inferieur beschouwd.

• Racisme is dat je mensen op grond van hun huidskleur niet dezelfde rechten toekent.

• Racisme is als de mening van een groep mensen op grond van hun huidskleur niet van belang wordt geacht.

• Dat is waarom witte mensen niet racistisch bejegend kunnen worden en zwarte mensen geen racisten kunnen zijn. Witte mensen zijn namelijk nooit onderdrukt op grond van hun huidskleur.

• Witte mensen kunnen wel gediscrimineerd worden. Ook dat is problematisch en kan een negatieve invloed op het persoonlijke leven hebben. Maar racisme is een graadje erger en komt neer op dubbele discriminatie en driedubbel als het gepaard gaat met homofobie en seksisme naar zwarte lesbische en zwarte homoseksuele mannen toe. Ook zwarte transgender mannen/vrouwen kampen daarmee.

Zie het filmpje hieronder waarin heel mooi, maar ook pijnlijk confronterend, wordt uitgebeeld dat witte mensen tot de bevoorrechte groep horen en zwarte vrouwen het meest benadeeld worden:

For anyone still struggling with the concept of privilege 


*Waar zwart staat mag ook donker gelezen worden, of mensen van kleur, of POC (People of Color). Waar wit staat mag alleen wit gelezen worden. Het woord blank heeft te positieve betekenissen zoals rein, puur, zuiver, onbezoedeld. Zo willen we witte mensen niet meer noemen. Wereldwijd spreekt men van zwart en wit.
Zwart wordt beschouwd als een politieke kleur en geldt ook voor bruine mensen.

Corna Dirks. Op Facebook: @Reason against Racism, november 2015.
Met dank aan Adir Ayubi, Rajna Elia, Rico Fernandez.